Każdy kto odprowadza składkę zdrowotną, objęty jest ubezpieczeniem zdrowotnym. Dotyczy to także jego członków rodziny. Jednakże aby członkowie rodziny mogli zostać objęci tym ubezpieczeniem, niezbędne jest zgłoszenie ich do tego ubezpieczenia.
Dokonuje się tego na odpowiednim druku, noszącym skróconą nazwę ZUS ZCNA. Druk jest dwustronnicowy, w kolorze różowym. Można go znaleźć na stronie ZUS http://zus.pl/pliki/formularze/zcna.pdf.
Aby dokonać odpowiedniego wypełnienia tego druku, należy posiadać kilka istotnych informacji. Przede wszystkim należy znać dane płatnika składek oraz ubezpieczonego. Płatnikiem składek jest osoba lub organ odprowadzający składki należne do ZUS.
W przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą, taka osoba jest jednocześnie i płatnikiem składek i osobą ubezpieczoną. Dlatego wówczas jej dane powinny zostać wpisane w części I oraz II druku, z tym że w części I muszą być one zgodne z tymi, które zostały podane na zgłoszeniu ZUS ZPA, ZUS ZFA lub we wniosku EDG-1.
W części drugiej zaś wpisuje się dane osoby prowadzącej działalność. Jeżeli zaś dokument ten składa zatrudniony w konkretnej firmie pracownik, wówczas płatnikiem składek jest jego zakład pracy. Również osoby zarejestrowane w PUP mają prawo do takiego ubezpieczenia, w ich przypadku płatnikiem składek jest PUP.
Dane ubezpieczonego, zawarte w części II to dane osoby która opłaca składkę zdrowotną. Istotne są zwłaszcza rubryki 01 i 02, w których podaje się odpowiednio numer PESEL oraz numer NIP. To one właśnie służą odpowiedniej identyfikacji ubezpieczonego w systemie.
Kolejne części dokumentu służą do podania danych członków rodziny, którzy są zgłaszani do ubezpieczenia. Kto może zostać objęty ubezpieczeniem? Przede wszystkim dzieci. Mowa tutaj o dzieciach własnych jak też dzieciach małżonka, dzieci przysposobione czy nawet wnuka. Jeżeli została ustanowiona opieka prawna nad dzieckiem obcym, również można go zgłosić do ubezpieczenia. Dzieci ubezpieczenie obejmuje do 18 roku życia. Jeżeli jednak kształcą się dalej, wówczas mogą być objęte ubezpieczeniem aż do 26 roku życia.
Poza dziećmi zgłaszać można współmałżonka czy rodziców, o ile jednak pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym. Istotne jest także to, iż osoby te nie mogą posiadać innego tytułu do ubezpieczenia, takiego jak na przykład renta czy emerytura lub zatrudnienie.
Na druku ZUS ZCNA jest miejsce do podania danych dwóch członków rodziny. Jeżeli ilość zgłaszanych osób jest większa, należy wypełnić dodatkowe druki aż do momentu, w którym wszystkie osoby zostaną zgłoszone.
