Po wejściu naszego kraju do UE coraz więcej Polaków decyduje się na dokonywanie różnych zakupów w krajach Unii. Tego typu transakcje mogą budzić różne kontrowersje i wątpliwości dotyczące podatków. Zazwyczaj są również regulowane przez dosyć skomplikowane przepisy prawa.
Dlatego w przypadku dokonywania tego typu zakupów trzeba zapoznać się z różnymi regulacjami. Warto na przykład wiedzieć, w jakich sytuacjach ma się do czynienia z tak zwanym wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów i jak ustalić podstawę opodatkowania w przypadku tego typu transakcji.
Czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów? Wbrew pozorom nie jest to wcale skomplikowany termin – to nabycie prawa do rozporządzania towarami, które są transportowane na terytorium Polski przez przedsiębiorce z państwa należącego do Unii Europejskiej.
Uznanie transakcji za WNT odbywa się na podstawie warunków, które zostały szczegółowo określone w ustawie o podatku VAT. Zgodnie z tym aktem prawnym nabywcą musi być polski podatnik VAT, a towary nabyte powinny służyć działalności, którą prowadzi. Warto pamiętać, że kontrahent nie musi posiadać numeru VAT UE, ponieważ taka rejestracja nie jest niezbędna w celu przeprowadzania transakcji wewnątrzwspólnotowych. Sytuacja wygląda inaczej, gdy dochodzi do nabycia nowych środków transportu. W takim przypadku podmioty mogą mieć inny status niż ten, który został określony w przepisach, na przykład nabywca jest osobą fizyczną.
W przypadku tego typu transakcji warto jest również wiedzieć, co stanowi postawę opodatkowania. Opodatkowanie WNT ma miejsce w kraju nabywcy towarów. Dlatego kupujący jest zobowiązany do naliczenia podatku, który będzie zgodny z przepisami obowiązującymi w Polsce. Zgodnie z aktualnymi zasadami obowiązek podatkowy powstaje zawsze do 15 dnia miesiąca, który następuje po miesiącu, gdy została dokonana dostawa. Bardzo ważny fakt, o którym trzeba pamiętać, dotyczy wcześniejszego wystawienia faktury – w takiej sytuacji obowiązek podatkowy powstaje w miesiącu, w którym został wystawiony ten dokument. Inne dokumenty potwierdzające sprzedaż nie mają wpływu na ustalenie tego terminu.
Gdy przeprowadzane są transakcje kwalifikujące się jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, postawą opodatkowania jest kwota zapłacona przez nabywcę. Może być ona powiększona o inne dodatkowe koszty, takie jak różne podatki i opłaty, a także wszystkie pozostałe dodatkowe wydatki związane na przykład z kosztami transportu. Podstawę opodatkowania można pomniejszyć o rabaty, dotacje, subwencje, wartość zwróconej akcyzy, czy zwrot towarów.
Do końca 2012 roku nabywcy byli w przypadku takich transakcji zobowiązani do wystawiania faktur wewnętrznych. W tej chwili nie ma już takiego obowiązku. VAT można rozliczyć przy pomocy innych dokumentów, na przykład faktury, którą wystawił sprzedający. WNT rozlicza się po stronie podatku należnego i naliczonego. Ponieważ obie kwoty są równe, nie występuje obciążenie podatkiem VAT naliczonym z tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowej.
