Pracownicy zatrudnieni są w równoważnym systemie czasu pracy, okres rozliczeniowy jest roczny. Proszę o informację, czy może zaplanować pracownikom pracę w jednym miesiącu w taki sposób, aby praca wykonywana była od poniedziałku do piątku po 12 godzin (łączny tygodniowy czas pracy wynosi 60 godzin), natomiast w kolejnym miesiącu stworzyć harmonogram, który zakłada tylko po 4 godziny pracy od poniedziałku do piątku (łączny tygodniowy czas pracy wynosi 20 godzin)?
Na przestrzeni kilkumiesięcznego okresu rozliczeniowego pracodawca może planować czas pracy pracownika w taki sposób, aby w jednym miesiącu przepracował większą liczbę godzin, a w kolejnym odpowiednio mniejszą.
Okresem rozliczeniowym jest okres, dla którego dokonuje się ustalenia, czy planowany czas pracy pracownika mieści się w granicach obowiązującego go wymiaru czasu pracy (dobowego i tygodniowego) w przyjętym systemie czasu pracy oraz czy nie zostanie przekroczony przeciętnie pięciodniowy tydzień pracy. Jest to również okres, po upływie którego dokonuje się rozliczenia czasu pracy pracownika.
Czas pracy – musi „zbilansować się” w okresie rozliczeniowym
Liczba godzin pracy w poszczególnych dniach i tygodniach musi się zatem bilansować na przestrzeni okresu rozliczeniowego (a nie na przestrzeni danego miesiąca). Tym samym pracodawca może planować czas pracy pracowników w taki sposób, aby w jednych miesiącach okresu rozliczeniowego pracownicy przepracowali więcej godzin, a w kolejnych odpowiednio mniej.
W ramach okresu rozliczeniowego rozliczana jest również przeciętna tygodniowa norma czasu pracy. Jak bowiem wynika z przepisów Kodeksu pracy, czas pracy pracownika nie może przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy. Tygodniowy czas pracy pracownika liczony łącznie z godzinami nadliczbowymi nie może ponadto przekraczać przeciętnie 48 godzin w przyjętym okresie rozliczeniowym. Tygodniowa norma czasu pracy została ukształtowana przez ustawodawcę jako norma przeciętna. Nie należy jej zatem rozpatrywać w skali tygodnia. Rozliczana być natomiast powinna na przestrzeni całego okresu rozliczeniowego.
Dlatego też pracownikom zatrudnionym w równoważnym systemie czasu pracy w 12-miesięcznym okresie rozliczeniowym można planować pracę w taki sposób, aby w jednym z miesięcy tego okresu rozliczeniowego pracowali przez większą liczbę godzin, a w kolejnym miesiącu tego okresu przez odpowiednio mniejszą. Ważne jest bowiem to, aby czas pracy pracowników bilansował się na przestrzeni całego okresu rozliczeniowego.
Pamiętaj: Różnicowanie wymiaru czasu pracy pracownika wynagradzanego stałą stawką miesięczną w poszczególnych miesiącach okresu rozliczeniowego nie powoduje konieczności różnicowania należnego mu wynagrodzenia określonego w umowie o pracę.
Jak rozliczać wynagrodzenie
W przypadku takich pracowników niezależnie od tego, czy pracodawca zaplanował im w danym miesiącu pracę w pełnym obowiązującym ich wymiarze czy też nie, zachowują oni prawo do płacy zasadniczej zagwarantowanej w umowie. Podobnie w miesiącach, w których plan przekracza wymiar ustalony dla tego wycinka okresu rozliczeniowego, pracodawca wypłaca stale tę samą kwotę (ewentualne rozliczenie pracy nadliczbowej odbywa się bowiem z końcem okresu rozliczeniowego).
Inaczej przedstawia się sytuacja pracowników wynagradzanych stawką godzinową. W miesiącach znacznego zapotrzebowania na pracę ich wynagrodzenie znacząco rośnie, z kolei w miesiącach przestoju spada. Wynika to z faktu, iż naliczenie im pensji za poszczególne miesiące sprowadza się do pomnożenia liczby faktycznie przepracowanych godzin przez kwotę określoną w treści umowy.
Jedynie w przypadkach gdy pensja pracownika miałaby wynosić mniej niż gwarantowane ustawowo wynagrodzenie minimalne powstaje obowiązek wypłaty wynagrodzenia uzupełniającego, tak aby ogólna kwota wynagrodzenia za miesiąc pracy pracownika nie była niższa od wynagrodzenia minimalnego.
Podstawa prawna:
- art. 129 § 1, 2 i 5, art. 131, art. 135 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r., poz. 917, ze zm.).
Przeczytaj również:
- Jak sporządzać rozkład czasu pracy
- praktyczne opracowania dotyczące ustalania czasu pracy i rozliczania go.
___
Joanna Suchanowska
Ekspert Portalu PortalKadrowy.pl