Artykuł 30 Kodeksu Pracy normuje prawne kwestie w sprawie rozwiązywania stosunku pracy zawartego na podstawie umowy o pracę. Zgodnie z powyżej przytoczonym artykułem umowa ulega rozwiązani tylko i wyłącznie w czterech przypadkach.
- Za porozumieniem stron. Jest to sytuacja, w której zarówno pracowniki jak i pracodawca nie chcą kontynuować współpracy na obecnych warunkach, rozwiązanie stosunku pracy następuje za obustronną zgodą.
- Za oświadczeniem jednej ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia. Jest to sytuacja, w której tylko jedna ze stron, pracodawca lub pracownik nie chce kontynuować współpracy. Wówczas następuje złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia, określonego w kodeksie pracy przez jedną ze stron.
- Za oświadczaniem jednej ze stron bez zachowania okresu wypowiedzenia. Jest to sytuacja, w której tylko jedna ze stron, pracodawca lub pracownik nie chce kontynuować współpracy. Wówczas następuje złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia.
- Z upływem okresu. Jest to sytuacja, w której żadna ze stron nie składa oświadczenia, zawarta umowa ulega rozwiązaniu wraz z upływem czasu na jaki została zawarta.
W przypadku oświadczenia jednej ze stron zarówno z zachowaniem okresu wypowiedzenia, jak i bez okresu wypowiedzenia dokument powinien być złożony w formie pisemnej, aby być w mocy prawnej. W przypadku gdy to pracodawca jest inicjatorem oświadczenia, a umowa o pracę została zawarta na czas nieokreślony, pracodawca ma obowiązek podania pracownikowi przyczynę lub przyczyny, uzasadniające złożenie oświadczenia rozwiązania umowy z zachowaniem okresu wypowiedzenia, w przypadku umów o pracę zawartych na czas określony, lub okres próbny, pracodawca nie ma obowiązku podawania przyczyny złożenia takiego oświadczenia. Oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy zawsze powinno zawierać pouczenie dla pracownika, informujące o przysługującym pracownikowi prawie odwołania się do sądu pracy w przypadku, gdy nie zgadza się on z decyzją pracodawcy.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę następuje zawsze ze skutkiem na koniec tygodnia lub miesiąca, czy też ich wielokrotności. W przypadku dwutygodniowego okresu wypowiedzenia liczony jest on od soboty. W praktyce oznacza to, że pracownik posiadający dwutygodniowy okres wypowiedzenia może złożyć oświadczenie o rozwiązaniu umowy zarówno 07.01.2020 r. jaki i 10.01.2020 r., co w obu przypadkach będzie skutkowało zakończeniem pracy 25.01.2020 r. Analogicznie pracownik posiadający miesięczny okres wypowiedzenia zakończy pracę w dniu 29.02.2020 r. niezależnie czy oświadczanie o rozwiązaniu złoży 1.01.2020 r. czy też 31.01.2020 r.
W przypadku umowy o pracę na czas określony oraz umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony okres wypowiedzenia jest zależny od stażu pracy u danego pracodawcy. Umowa zawarta na okres próbny rozwiązuje się z upływem czasu na jaki została zawarta, lecz przed jego upływem dopuszcza się rozwiązanie za wypowiedzeniem. Przy umowie o pracę zawartej na okres próbny okres wypowiedzenia jest zależny od czasu na jaki umowa została zawarta.
Aktualnie obowiązujące okresy wypowiedzenie umowy o prace na czas określony i nieokreślony:
- 2 tygodnie- w przypadku, gdy staż pracy u danego pracodawcy jest krótszy niż 6 miesięcy
- 1 miesiąc- w przypadku, gdy staż pracy u danego pracodawcy jest krótszy niż 3 lata
- 3 miesiące- w przypadku, gdy staż pracy u danego pracodawcy jest dłuższy niż 3 lata
Staż pracy u danego pracodawcy, od którego uzależniony jest okres wypowiedzenia ustalany jest z całego stażu pracy, wszystkich zawartych poprzednio umów. A jeśli zmiana pracodawcy nastąpiła w sposób, o jakim mowa w Artykule 231 K.p. do stażu pracy dodajemy również czas przepracowany u tego pracodawcy. To samo dzieje się w przypadku, kiedy nowy pracodawca zostaje następcą prawnym poprzedniego na mocy odrębnych przepisów.
Aktualnie obowiązujące okresy wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na okres próbny:
- 3 dni robocze- w przypadku, gdy okres próbny nie przekracza 2 tygodni
- 1 tydzień- w przypadku, gdy okres próbny trwa powyżej 2 tygodni
- 2 tygodnie- w przypadku, gdy okres próbny trwa równo 3 miesiące
Aktualnie obowiązujący okres wypowiedzenia umowy zawartej na zastępstwo wynosi: 3 dni
W przypadku niezgodnego z prawem lub bezpodstawnego wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, pracownik może odwołać się do sądu pracy. Jeśli sąd stwierdzi nieprawidłowości w wypowiedzeniu umowy ma możliwość orzeczenia o bezskuteczności wypowiedzenia. W takim przypadku istnieją dwie możliwości, sąd może orzec przywrócenie pracownika do pracy na poprzednich warunkach, a jeśli to jest niemożliwe, lub nie korzystne dla pracownika sąd ma możliwość przyznania odszkodowania równego wysokości wynagrodzenia od dwóch tygodni do trzech miesięcy, ale nie w niższej kwocie niż wynagrodzenie należne za okres wypowiedzenia.
Wzór wypowiedzenia umowy o pracę- dla pracownika:
…………………………, dnia ……………r.
(miejscowość oraz data)
………………………………………..
(Imię i Nazwisko Pracownika)
…………………………………………….
…………………………………………….
(Nazwa oraz adres pracodawcy)
Wypowiedzenie umowy o pracę
Niniejszym wypowiadam umowę o pracę zawartą ………………………… (data podpisania umowy) pomiędzy……………………………..(Imię i Nazwisko Pracownika) a ………………………………… (pełna nazwa pracodawcy) z zachowaniem okresu wypowiedzenie zgodnego z kodeksem pracy, wynoszącego………………………(długość okresu wypowiedzenia), który upłynie dnia.………….. .
Z poważaniem,
………………………………
(Podpis Pracownika)