Działalność nierejestrowana zwykle wzbudza wiele kontrowersji. Jest to głównie drobna działalność zarobkowa, jedna należy pamiętać, że nie zwalnia ona z płacenia podatku. By móc skorzystać z tego przywileju, należy zaznajomić się z odpowiednimi przepisami i regulacjami, które jej dotyczą. Kiedy więc możemy ją prowadzić i na czym ona dokładnie polega?.
Firma bez rejestracji- czym ona tak właściwie jest?
Jak możemy przeczytać na stronie biznes.gov.pl, jest to typ drobnej działalności zarobkowej, dotyczącej osób fizycznych. Często, bywa też nazywana firmą założoną ” na próbę”. Decydując się na nią, jesteśmy zwolnieni z załatwienia wszelkich formalności, wiążących się z prowadzeniem firmy, jednak nadal jesteśmy zobligowani do odprowadzania podatku. Istotne jest, że tego typu działalności, zwykle nie uznaje się za standardową działalność gospodarczą. Oznacza to, że nie musimy odprowadzać składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Kiedy możemy prowadzić tego typu działalność?
By móc prowadzić „firmę na próbę”, czyli taką, która nie wymaga rejestracji, należy spełnić odpowiednie warunki. Zaliczamy do nich:
- regulacje dotyczące przychodów- nie mogą one w żadnym miesiącu przekroczyć połowy kwoty minimalnego wynagrodzenia.
- jesteśmy osobą fizyczną
- działalność nie jest prowadzona w ramach spółki cywilnej
- działalność nie wymaga koncesji ani nie jest działalnością regulowaną
- w ostatnich 60 miesiącach, nie wykonywaliśmy innego typu działalności gospodarczej
Od ostatniego warunku, zostały wprowadzone pewne odstępstwa. Są one regulowane przepisami przejściowymi i dotyczą głównie osób które w latach 2013 i 2018 wykonywały działalność gospodarczą. Będą oni mogli zająć się prowadzeniem „firmy na próbę” jeśli:
- w latach 2017-2018 nie były wpisane do CEIDG.
- przed ostatnim dniem kwietnia roku 2017 zostały z niego wykreślone.
Pamiętajmy jednak, że działalność nierejestrowana jest zabroniona w ramach spółki cywilnej, a także działalności reglamentowanej, wymagającej licencji bądź koncesji.
Odprowadzanie podatku od tej formy działalności
Jak już zostało wspomniane, jesteśmy zwolnieni z formalności dotyczących rejestracji firmy, jednak nie z obowiązku podatkowego. Podatek możemy odprowadzić od niej na ogólnie przyjętych zasadach. Ogóle zasady opodatkowania dochodów, wynikają z tytuły uzyskania ich poprzez:
- stosunek pracy
- działalności wykonywanej osobiście
- działalności nierejestrowanej
Dla nas, kluczowy jest ostatni podpunkt, bowiem na tej podstawie będziemy musieli rozliczać nasze przychody. Oznacza to, że zapłacimy podatek 17% od dochodu, oczywiście odejmując od tego kwotę wolną od podatku czyli około 556 zł. Jeśli jednak nasze dochody osiągną kwotę przekraczającą 85 tysięcy złoty, podstawą do rozliczenia będzie 32% stopa podatkowa. Dodatkowo powinniśmy pamiętać, że możemy skutecznie obniżyć kwotę podatku, przy pomocy:
- odliczenia przysługujących nam ulg
- możemy odliczyć indywidualnie opłacane składki ubezpieczeniowe.
Dokładne ustalenia podatkowe, wynikają z ustawy o „Działalności nierejestrowanej określonej w art.20 ust 1ba ustawy”
Na jakie korzyści możemy liczyć prowadząc działalność nierejestrowaną?
Działalność ta mimo, że bywa oceniana jako kontrowersyjna, niesie za sobą wiele korzyści. Do najważniejszych możemy zaliczyć:
- brak numerów NIP i REGON- co za tym idzie, unikamy formalności związanych z rejestracją, a także urzędem skarbowym
- brak konieczności odprowadzania składek- nie musimy odprowadzać składek wynikających z ubezpieczenia społecznego, ani zdrowotnego.
- nie musimy odprowadzać comiesięcznych zaliczek na podatki
- zwolnienie podmiotowe- nie musimy odprowadzać podatku VAT
- brak konieczności korzystania z pomocy księgowego.
Zwróćmy tutaj uwagę, że może zdarzyć się tak iż świadczymy usługi w zakresie umowy zlecenia lub umowy o świadczeniu usług. Wówczas z punktu widzenia prawa jesteśmy zleceniobiorcą i podlegamy ubezpieczeniom. Należy pamiętać, że to podmiot nazywany zleceniodawcą, bierze na siebie odpowiedzialność i opłaca za nas składki.
Obowiązki wynikające z tytułu prowadzenia działalności nierejestrowanej
Oprócz wyżej wymienionych korzyści, prowadzenie działalności nierejestrowanej nakłada na nas również pewne obowiązki. Od momentu rozpoczęcia działalności, naszą odpowiedzialnością będzie:
- prowadzenie ewidencji sprzedaży, oczywiście w formie uproszczonej
- rozliczanie przychodów na rocznej deklaracji podatkowej PIT-36
- brania pod szczególną uwagę praw konsumentów
- wystawianie, na wyraźne żądanie kupującego, rachunku lub faktury
W praktyce to wygląda mniej więcej tak, iż mimo nie jesteśmy formalnie zarejestrowaną firmą, to w kontaktach z naszymi klientami, wciąż jesteśmy „przedsiębiorcą”. Musimy więc pamiętać o wszystkich wynikających z tego tytułu obowiązkach. Mogą być to np. reklamacje i zwroty.
Jak należy liczyć przychody z działalności nierejestrowanej?
Podstawowym czynnikiem, który będzie w tym wypadku istotny jest przychód. Pamiętajmy, że nie może on przekraczać 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Naszym zarobkiem, są więc kwoty otrzymywane ze sprzedaży lub świadczenia usług. Jednak muszą być to kwoty niezależne. Co to oznacza?. Otóż to, że nie otrzymujemy jej w samym momencie sprzedaży, czy po wystawieniu rachunku. Nie zaliczymy do przychodu bonifikat lub obniżek, np.. za dokonanie płatności przed terminem. Dlatego więc przy liczeniu przychodów, ważne jest prowadzenie rzetelnej ewidencji sprzedaży. Pamiętajmy również, jeśli nasz dochód przekroczy połowę płacy minimalnej, automatycznie zostajemy uznani za normalną działalność gospodarczą, a także mamy 7 dni na zarejestrowanie jej w CEIDG.
Jak prowadzić ewidencję sprzedaży działalności nierejestrowanej?
Prowadzenie ewidencji sprzedaży, pomoże nam prowadzić działalność uporządkowaną, a także łatwiej przeprowadzić nam będzie bilans zysków. Nie musimy być profesjonalistami, całkowicie wystarczy mocno uproszczona ewidencja sprzedaży, zapisana w formie papierowej. Musimy pamiętać, że należy zapisywać tam sprzedaż za dzień, bez opóźnień. Nie możemy też wpisywać do konkretnych dni, towarów sprzedanych w innym terminie. Pamiętajmy, że zapisów uproszczonej ewidencji nie regulują żadne przepisy prawa. Zatem co powinno się w niej zawrzeć?. Zwykle jest to:
- dokładna data sprzedaży
- dokładna wartość sprzedanych towarów
- kolejna liczba porządkowa
- całkowita wartość sprzedaży
- wartość narastająca
Z racji tego, że to od nas w dużej mierze zależy co umieścimy w takiej ewidencji, możemy zawrzeć tam również inne informacje, które uznamy za istotne jak np. rodzaj transakcji.
Czy wymagana jest kasa fiskalna?
Nie mamy się co obawiać, w większości przypadków prowadzenia działalności nierejestrowanej, nie będziemy potrzebować kasy fiskalnej. Dlaczego? Bo prawdopodobnie nie przekroczymy progu 20 tysięcy złotych rocznego obrotu. Jest on podstawą do stosowania kas fiskalnych. Jednak w niektórych przypadkach, tego typu kasa będzie obowiązkowa, nie zależnie od rocznego obrotu. Zobligowani do jej posiadania jesteśmy jeśli wykonujemy następujące prace w zakresie działalności nierejestrowanej:
- świadczymy usługi fryzjerskie
- świadczymy usługi transportowe
- świadczymy usługi mechaniczne
Pamiętajmy, że w wyżej wymienionych przypadkach, mimo prowadzenia działalności nierejestrowanej, a także bez względu na kwotę rocznego obrotu, musimy wyposażyć się w kasę fiskalną.
