Umowy potocznie określane jako „śmieciowe” to umowa zlecenie oraz umowa o dzieło. Czym te umowy różnią się od umowy o pracę? Głownie obowiązkami pracodawcy związanymi z płaceniem składek emerytalnych, rentowych, zdrowotnych, wypadkowych i chorobowych.
Przyjrzyjmy się jak wygląda sprawa opłacania składek w poszczególnych formach zatrudnienia:
Umowa o pracę:
- Składka emerytalna: TAK
- Składka rentowa: TAK
- Składka zdrowotna: TAK
- Składka wypadkowa: TAK
- Składka chorobowa: TAK
Umowa zlecenie:
- Składka emerytalna: TAK
- Składka rentowa: TAK
- Składka zdrowotna: TAK
- Składka wypadkowa: Tak, jeżeli praca jest wykonywana w siedzibie firmy
- Składka chorobowa: Dobrowolna
Umowa o dzieło:
- Składka emerytalna: Tylko, gdy umowa jest zawarta z własnym pracownikiem
- Składka rentowa: Tylko, gdy umowa jest zawarta z własnym pracownikiem
- Składka zdrowotna: Tylko, gdy umowa jest zawarta z własnym pracownikiem
- Składka wypadkowa: NIE
- Składka chorobowa: NIE
Umowa o pracę kojarzy się ze stabilizacją – wszystkie składki są opłacane, pracodawcy obowiązują zapisy w Kodeksie Pracy chroniące pracownika przed zwolnieniem. Jest to jednocześnie najdroższa opcja dla pracodawcy. Koszt zatrudnienia przypadku umowy o pracę jest 23-28% wyższy od kosztu zatrudnienia w oparciu o umowę o dzieło.
Umowa o pracę to także przywileje: płatny urlop, zasiłek chorobowy w przypadku choroby.
Umowy Śmieciowe:
W przeciwieństwie do umowy o pracę, umowy śmieciowe zwalniają pracodawcę z szeregu świadczeń, co może być odebrane jako minus, ale nie musi. Wiele osób woli samemu zadbać o swoją emeryturę czy ubezpieczyć się w prywatnej firmie.
Plusem umów śmieciowych jest duża elastyczność. Strony umawiają się na wykonanie konkretnego zadania na warunkach ustalonych i zaakceptowanych przez obie strony. Zadanie może być wykonywane w domu, w dowolnych godzinach.
Umowa zlecenie jest formą zatrudnienia pracownika na dłuższy czas. Zadanie musi być wykonane przez zleceniobiorcę.
Umowa o dzieło dotyczy wykonania jednego, konkretnie sprecyzowanego zadania. Nie musi być ono wykonane przez zleceniobiorcę, może zostać delegowane dalej.
Ze względu na dużą elastyczność umowy o dzieło i umowy zlecenie, strony mogą się umówić na płatny urlop lub wypłatę zasiłku chorobowego w przypadku choroby.
Okres pracy na podstawie umów śmieciowych nie wlicza się do staży pracy, od którego zaleczy wysokość emerytury.
Tak naprawdę określenie umowy zlecenia i umowy o dzieło mianem „śmieciowych” jest szkodliwe. Określenie to nadaje tym umowom wydźwięk negatywny, tymczasem sporo osób świadomie rezygnuje z umowy o pracę i podpisuje umowę zlecenie lub umowę o dzieło. W skrajnych przypadkach osoby te zakładają działalność gospodarczą i świadczą usługi na rzecz innych podmiotów.