Zgodnie z Kodeksem pracy można skorzystać z zasiłku chorobowego w sytuacji czasowej niezdolności do pracy. Pracownik w pierwszej kolejności zyskuje wynagrodzenie chorobowe, a następnie zasiłek chorobowy. Jednak z wypłatą zasiłku wciąż wiążą się wątpliwości: komu przysługuje zasiłek chorobowy, jakie są terminy jego wypłaty oraz ile wynoszą kwoty należnych zasiłków. Szukasz odpowiedzi na wskazane pytania? Zachęcamy do zapoznania się z artykułem!
Komu przysługuje zasiłek chorobowy?
Aby wypłata zasiłku chorobowego była możliwa, pracownik musi mieć ubezpieczenie chorobowe. Zasiłek dotyczy więc każdej osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę. Warto jednak wiedzieć, że w przypadku zatrudnienia na podstawie innej umowy cywilnoprawnej, ubezpieczenie również jest możliwe — nie jest jednak konieczne.
Ubezpieczenie chorobowe jest nieobowiązkowe dla przedsiębiorców oraz osób z nimi współpracujących czy też osób duchownych. Brak obowiązku dotyczy także osób wykonujących pracę nakładczą oraz doktorantów otrzymujących stypendium doktoranckie. Jeśli jest się pracownikiem bądź zleceniobiorcą, składki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazywane są przez pracodawcę, przedsiębiorcy natomiast muszą odprowadzać składki samodzielnie. Bardziej szczegółowo jest to rozpisane na stronie kancelarii adwokackiej z siedzibą w Poznaniu: https://smadwokaci.pl/aktualnosci/prawo-pracy/wyplata-zasilku-chorobowego/.
Wysokość zasiłku chorobowego
Wysokość zasiłku chorobowego oblicza się procentowo, na podstawie comiesięcznego wynagrodzenia wypłacanego przed powstaniem niezdolności do pracy. W przypadku zleceniobiorców lub osób prowadzących działalność gospodarczą zasiłek chorobowy jest wypłacany w wysokości uśrednionej podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe z czasu przed powstaniem niezdolności do pracy.
Wysokość uzyskanego świadczenia zależy od kilku czynników takich jak czas przebywania na zasiłku, rodzaj i przyczyna jego pobierania, ale także od innych, mniej oczywistych przyczyn. W przypadku wątpliwości warto skontaktować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie pracy (https://smadwokaci.pl/aktualnosci/prawo-pracy/).
W większości przypadków wysokość zasiłku chorobowego wynosi 80% podstawy wymiaru zasiłku, natomiast w przypadku kobiet w ciąży jest to 100% podstawy. Pełne świadczenie przysługuje także osobom będącym ofiarami wypadku w pracy oraz osobom, które oddają narządy lub tkanki do przeszczepu. 100% stawki otrzymają także ci, których niezdolność do pracy jest spowodowana np. chorobą zawodową.
W niektórych okolicznościach możliwe jest obniżenie wysokości zasiłku chorobowego. Ma to miejsce, zwłaszcza gdy zwolnienia lekarskiego nie doręczono w wymaganym terminie. W takiej sytuacji wysokość zasiłku chorobowego można zmniejszyć nawet o 25%. Obniżenie wysokości świadczenia możliwe jest nie tylko w przypadku świadczenia wypłacanego przez ZUS. Wypłacana kwota może ulec obniżeniu także wtedy, gdy zasiłek chorobowy wypłaca pracodawca.
Co istotne, jeśli pracownik przebywa w szpitalu, przysługuje mu zasiłek chorobowy równy 70% podstawy wymiaru zasiłku. Jeśli przekroczył 50. rok życia, otrzymywane przez niego wynagrodzenie chorobowe będzie wynosić 80% podstawy także podczas jego pobytu w szpitalu. Dopiero gdy pracownik będzie przebywał w szpitalu przez czas dłuższy niż 33 dni, wysokość zasiłku spadnie do 70% podstawy.
Zasiłek chorobowy – terminy i opóźnienia
Terminy dotyczące wypłaty zasiłku określone są w Ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wypłata zasiłku chorobowego przez ZUS następuje od 34. dnia naszej choroby, natomiast po 50. roku życia — od 15. dnia niezdolności. Maksymalny czas, przez jaki może zostać wypłacany zasiłek chorobowy, wynosi 182 dni. Okres ten ulega wydłużeniu, gdy niezdolność do pracy ma miejsce w czasie ciąży lub jest efektem przebytej gruźlicy.
Termin wypłaty świadczenia następuje po stwierdzeniu prawa do jego uzyskania. Nie może jednak być dłuższy niż 30 dni od momentu dostarczenia odpowiednich dokumentów przez pracodawcę. 30 dni obowiązuje także w przypadku wypłaty świadczenia z zasiłku wypadkowego. Warto pamiętać, że w pewnych okolicznościach termin ten może ulec wydłużeniu – dotyczy to m.in. sytuacji, w której przeprowadzane jest postępowanie wyjaśniające. Jeżeli w wypłacie zasiłku nastąpi nieuzasadnione opóźnienie, za które odpowiada ZUS, będzie on zobowiązany do wypłaty odsetek. Jeśli natomiast wystąpi opóźnienie, za które ZUS nie ponosi odpowiedzialności, obowiązek ten nie występuje.
