Jeżeli firma staje się niewypłacalna, konieczne jest przeprowadzanie procesu upadłościowego. Sposób postępowania reguluje ustawa z 28 lutego 2003 roku, znana jako „Prawo upadłościowe i naprawcze”. Przepisy opisują procedurę, która opiera się na tym, aby bankructwo zaspokoiło roszczenia wierzycieli w jak największym stopniu.
Postępowanie upadłościowe toczy się wobec firm, które już nie są w stanie funkcjonować lub wobec takich, którym wkrótce grozi niewypłacalność. Jednak nie wszystkie firmy mogą ogłosić upadłość. Jest to niemożliwe, kiedy chodzi o przedsiębiorców, którzy nie muszą zgłaszać swojej działalności do ewidencji (np. indywidualny rolnik). Bankructwo nie dotyczy także firm państwowych takich jak Poczta Polska, PKP albo Mennica Państwowa.
Powody upadłości
Aby przeprowadzenie postępowania upadłościowego było możliwe, musi być spełniony warunek niewypłacalności dłużnika – czyli sytuacja, w której nie wykonuje on swoich obowiązków, a także wtedy, kiedy jego zobowiązania przekraczają wartość majątku.
Nie dotyczy to sytuacji krótkotrwałej utraty płynności finansowej – stan niewypłacalności musi się utrzymywać przynajmniej przez 3 miesiące. Nie tylko właściciel przedsiębiorstwa może starać się o ogłoszenie upadłości. Wierzyciele, którzy od dłuższego czasu nie dostają zapłaty mogą żądać, aby postępowanie zostało wszczęte.
W przypadku spółki partnerskiej, jawnej i komandytowej upadłość może zostać ogłoszona przez jednego ze wspólników. Nie zawsze musi to być właściciel, wystarczy aby była to osoba, która oficjalnie może ją reprezentować.
Sposób postępowania
Konieczne jest złożenie wniosku o upadłość do sądu. Dokument musi spełniać wymogi, odpowiednich dokumentów sądowych. Konieczne jest podanie wszystkich danych dłużnika, miejsce, gdzie znajduje się przedsiębiorstwo oraz powody i okoliczności bankructwa.
Należy dodać wpis do KRS lub innego rejestru, o ile firma została wpisana do odpowiedniego miejsca. Jeżeli sąd przychyli się do wniosku, to za datę upadłości uznaje się dzień, kiedy wydana została decyzja. Upadłość ma daleko idące konsekwencje. Przedstawiciel firmy musi się udać do syndyka i wskazać, co należy do majątku firmy – dokumenty, księgi, korespondencję. Od tej pory przestaje zarządzać majątkiem firmy.
Wierzyciele
Jeśli wierzycielom zależy na tym, aby odzyskać choć część straconych pieniędzy muszą zgłosić się do sędziego z dokumentacją, która poświadczy ile stracili – dzięki temu syndyk będzie mógł stworzyć listę wierzycieli. Jednak nie zawsze wierzyciele mają szanse na odzyskanie swoich inwestycji – pierwszeństwo w podziale majątku firmy ma Skarb Państwa i ZUS.